Bier en festivals gaan hand in hand – sterker nog, je kunt tegenwoordig elk weekend wel ergens naar een bierfestival. Omringd door geinig hip volk met overal haar- zorgvuldig gestyled, dat dan weer wel –  en flitsende tattoo’s verwonder je je over de smaakrijkdom van bier, luisterend naar coole grooves en genietend van verantwoorde, exotische hapjes. Heel wat anders dan grote muziekfestivals of evenementen als de Zwarte Cross: in eigen woorden een ‘bizarre mix van muziek, theater, motorcross, stunts en veel humor.’

Voor dat soort feestelijkheden, waar “zoep’n en brommers kiek’n” de hoofdact vormt, werd nog een tijd lang een speciale variant van het ooit oppermachtige pils gebrouwen: festivalbier. Althans, zo wil de mythe. Van dat festivalbier werd gefluisterd dat het gewoon pils was, verdund met water. Het zou gedaan worden om de winst te vergroten en de openbare orde een handje te helpen. Minder alcohol in het bier zou de meute langer kalm houden. Dit broodje aap verhaal dook ook regelmatig op rond Carnaval en risicowedstrijden in het betaald voetbal.

Niets is namelijk minder waar: er zijn vele onderzoeken gedaan naar deze urban legend, en telkens bleek bier dat als regulier pils werd verkocht ook daadwerkelijk het reguliere alcoholpercentage te bevatten. Wel zien we steeds vaker dat festivals en voetbalstadions alcoholvrij bier aanbieden – soms zelfs als enige keus. Het fenomeen ‘festivalbier’ kan evenwel naar het rijk der fabelen worden verwezen.

Het verdunnen van bier is overigens geen fabeltje – sterker nog, de grote pilsbrouwerijen doen dit vrijwel allemaal. Het heeft zelfs een eigen naam en heet ‘high gravity brewing’: bier wordt gebrouwen met een alcoholgehalte van wel 8 tot 10 procent, en vervolgens verdund tot het algemene alcoholpercentage van 5% per volume, precies zoals bij whisky. Dit proces maakt dat ingrediënten efficiënter worden gebruikt: meer mout op dezelfde hoeveelheid brouwwater geeft meer suiker, en dus meer alcohol. In een en dezelfde ketel kun je zo met twee keer brouwen en vervolgens verdunnen evenveel bier maken als met drie ‘gewone’ brouwsels – daarbij helpt het een meer stabiel en hoogwaardig eindproduct te verkrijgen. Een mooi voorbeeld van zuinigheid met vlijt, waarbij de consument uiteindelijk een beter product krijgt voorgezet.

Bierfestival tip
Op biernet.nl/bier/agenda vind je een lijst met Nederlandse bierfestivals. Mijn tip voor de Amsterdamse zomer is Planet Oedipus, 11 en 12 augustus bij Noordoogst in Amsterdam-Noord. Naast muziek en lekkere hapjes biedt het niet alleen (inter)nationale brouwers: veel ruimte is er juist voor hobbybrouwers. Zo is Oedipus uiteindelijk zelf ook ooit begonnen.