Natuurlijk heeft bier al smaak genoeg van zichzelf, vooropgesteld dat u nu niet met een kloeke pils in de hand zit. Graan, hop en gist zorgen voor een baaierd aan smaken, kleuren en geuren – en toch is dat soms nog niet genoeg. Vooral Belgische brouwers mogen graag met kruidenbuiltjes werken. Koriander, anijs, curaçao en kruidnagel behoren tot de favorieten.  En nog is het niet genoeg. Bier wordt zelfs met koffie vermengd voor een nog smaakrijkere ervaring.

Op een bierfestival moet u niet vreemd opkijken als er naast de tap een koffiezetapparaat staat. Dat staat er niet om de standbemensing bij de les te houden, maar dient het bier. Dat koffiezetapparaat kan ‘warm’ of ‘koud’ zijn: om smaak uit gemalen koffie te trekken hoeft het water niet warm te zijn.
Het is een van de manieren om bier een koffiesmaak mee te geven. Aan het eindproduct, als het bier al volledig is vergist en gerijpt, kan men koffie toevoegen opdat die bitter-zure smaken zich vermengen met die van het bier. In eerste instantie waren het vooral donkere bieren (die van zichzelf al vrij bitter zijn) die op deze wijze werden opgeleukt. Denk aan stout of porter: de gebrande, soms zelfs getoaste, mout geeft deze bieren de donkere kleur en bittere smaak. Het toevoegen van de koffie dient hier smaakversterking.
Eenmaal gezette koffie, warm of koud, kan ook aan andere biersoorten worden toegevoegd. Zo is het een trend om hoppige, aromatische bieren (denk pale ale, of Iepaa) waarin tropische en frisse smaken voorop staan te voorzien van een scheutje koffie. Het geeft wonderlijke contrasten, niet onvergelijkbaar met het stokoude ‘After Eight’ chocolaatje dat mijn grootmoeder placht te serveren. Bitterzoete chocolade met frisse pepermunt in combinatie met koffie – het gezelschap zat meteen weer messcherp aan tafel.

Koffie kan echter nog in ruwe vorm worden gebruikt – als bonen, of gemalen desnoods. Brouwerij De Molen bracht ooit Kopi Loewak op de markt. Bessen van de koffieplant worden door de civetkat (Loewak) gegeten en de bonen fermenteren in diens ingewanden. Eenmaal uitgepoept worden deze bonen geraapt en gebrand: de brouwers maalden deze bonen en kookten het mee in het wort. Het bleek een delicaat bier.

ThuisTip
U kunt zelf eenvoudig bier de smaak van koffie meegeven – zolang u koffie kunt zetten. Warm toevoegen is niet handig, afgekoelde koffie kunt u naar smaak toevoegen. Probeer het eerst met stout of porter en experimenteer wat. Thee leent zich er minder voor: dit is louter bitter en mist de gebrande nuances.