Tijdens het 39^ste Bokbierfestival dat consumentenvereniging PINT onlangs organiseerde werd het ‘Beste Bockbier van Nederland’ verkozen: in de categorieën Bockbier, Dubbelbock en Speciaal Bock werden medailles uitgereikt. Twee weken eerder werd, voor de zestiende keer, het ‘Lekkerste Bockbier van Nederland’ bekendgemaakt, hier in de categorieën Bockbier en Zwaar Bockbier. Geen enkel bockbier wist een prijs in beide verkiezingen te winnen, terwijl eenentwintig bieren werden bekroond. Hoe nu?

Een ding is duidelijk: ‘het lekkerste’ en ‘het beste’ hebben niets met elkaar te maken. De verkiezing van het Lekkerste Bockbier gebeurt tijdens proefrondes door heel Nederland waarbij 120 consumenten 47 verschillende Nederlandse bockbieren beoordelen op alleen hun eigen smaakervaring. Bij de verkiezing van het Beste Bockbier worden 120 bockbieren door 40 keurmeesters beoordeeld, die op van alles letten behalve hun eigen smaakervaring: PINT heeft een eigen definitie van bockbier.

Om de idioterie compleet te maken moet u namelijk weten dat er voor bockbier eigenlijk geen definitie is: de Bierverordening uit 1997 stelt simpelweg dat ‘de aanduiding bok of bock alleen gebruikt mag worden voor bieren uit de categorie S’. Deze bieren hebben een extractgehalte van meer dan 15,5 graden Plato. Dit extractgehalte drukt uit hoeveel gram opgeloste stoffen zich in het wort bevindt – meest suikers, waaruit we alcohol kunnen maken. Grofweg betekent het dat bockbier minimaal 6,5% alcohol per volume moet bevatten. En dat is het. Geen verdere kleur-, geur- of smaakaanduiding.

Wie nu denkt dat bijvoorbeeld Duvel ook een bockbier is, heeft helemaal gelijk – volgens de Bierverordening. Toch zal dit bier nooit een prijs wegkapen bij het Lekkerste of het Beste bockbier: ondanks dat er geen heldere definitie van bockbier is, herken je het uit duizenden. Zo bezien kan er dus ook geen ‘Beste’ bockbier zijn, hoe graag PINT dat ook wil. Blijft over: het Lekkerste bockbier, maar wat zegt dat dan? Eigenlijk zijn er maar twee soorten bier: lekker en niet lekker, maar wat ik lekker vind kan u doen gruwen en omgekeerd. U zult dus uw eigen winnaar moeten bepalen, uw lekkerste of beste. Voorlopig is er nog genoeg bockbier te proeven.

Proeftip

Traditionele Nederlandse bockbieren hebben een wat zoete, karamelachtige smaak met ergens ver op de achtergrond een dapper bittertje. Mijn favoriet is echter wezenlijk anders: Vitus is een Duitse tarwebock, de sterkere variant van het gewone Weihenstephan Hefeweissbier. Fruitig en romig, is het ook nog eens het hele jaar door verkrijgbaar.

Rick Kempen (1969) werkt sinds 1998 bij Bier&cO waar hij zich als professioneel bierkenner inzet om speciale bieren van over de hele wereld bereikbaar te maken voor een zo groot mogelijk publiek.