Welbeschouwd is elke dag een goede dag om een feestmaal aan te richten maar omdat het zo’n gedoe is bewaren we dat voor speciale gelegenheden. Laten die nu net voor de deur staan: er worden in december heel wat etentjes gegeven en speciale gerechten gekookt, meer en meer overigens zonder dat daar vlees aan te pas komt. Nu voelt bier zich ook aan de diervriendelijke dis prima thuis, maar is bier eigenlijk wel geschikt voor vegetariërs of veganisten?

In principe is er geen enkele reden om te denken dat vegetariërs of veganisten geen bier zouden kunnen drinken: op de ingrediëntenlijst komen per slot van rekening geen dierlijke stoffen voor. Een uitzondering is Melkstout . Aan deze intens donkere, droge en overwegend bittere biersoort is namelijk lactose toegevoegd om het iets te verzoeten, en die lactose groeit niet aan een boom maar wordt uit dierenmelk gewonnen. Dat vinden veganisten niet oké.

In vroeger tijden lag de vraag anders. Om het bier mooi helder te laten zijn moet het geklaard worden: als de suikers uit de graankorrels zijn opgelost in warm water moet dat suikerrijke vocht (wort) ontdaan worden van de laatste kleine, vaste bestanddelen. Voordat het wort gekookt werd voegde men daarom verse eiwitten toe, zoals gelatine of vislijm (ook bekend als isinglass) waaraan de vaste deeltjes zich hechtten en vervolgens op de bodem neersloegen. Fijn voor de bierliefhebber maar wel een probleem voor de vegetariër (gelatine) en de veganist (gelatine en vislijm).

Anders dan bij bier worden zelfs nu nog veel vruchtensappen en wijnen met gebruik van dierlijke eiwitten geklaard. Tegenwoordig gebruiken namelijk vrijwel alle brouwerijen ter wereld machinale processen om hun bier te klaren: met centrifuges en hypermoderne filters wordt het bier kraakhelder zonder dierlijke hulpstoffen te gebruiken. De beroemde Ierse Guinness brouwerij zette pas begin dit jaar deze stap: tot dan toe gebruikten zij het uit zwemblazen van vissen gewonnen isinglass om het kunstje te klaren. Guinness Stout is sindsdien zelfs voorzien van een veganistisch keurmerk.

Dat keurmerk kwam er niet zonder slag of stoot, en wel vanwege de gist. Er werden verhitte debatten gevoerd tussen voor- en tegenstanders, totdat de voorzitter van de Ierse Vereniging voor Veganisten zijn zegen aan het product gaf: gist is eenvoudigweg een eencellige schimmel en behoort daarom niet tot het dierenrijk.

Glutentip
Vegetariërs en veganisten kunnen vrijwel elk bier zonder bezwaar drinken –mensen met een glutenintolerantie, ofwel coeliakie, kunnen dat niet. Gluten zijn eiwitten die in de meeste (brouw)granen van nature voorkomen. Met behulp van gespecialiseerde technische processen kunnen die gluten nu verwijderd worden: Bavaria en Mongozo bieden gegarandeerd glutenvrije bieren aan.