Dat ik een enorme fan van het pilsener biertype ben veronderstel ik even als bekend, hoewel dat niet betekent dat fabriekspils mij na aan het hart ligt, zoals op dit verder uitstekende blog abusievelijk werd gesteld. Ik ben er mee opgegroeid en groot mee geworden – zeg maar gerust heel groot. Pils verliest de laatste tijd fors aan populariteit en het imago van pils en haar brouwers is niet bijster goed. Pils pesten is het favoriete tijdverdrijf van veel bierliefhebbers – en ik ben er zo godsgruwelijk klaar mee, dat kortzichtige gezwets. Tijd om orde op zaken te stellen.
In een recente en mij uit het hart gegrepen blogpost van Marcel Plaatsman wordt nog eens fijntjes uit de doeken gedaan dat pilsener niet alleen heel veel moeilijker te maken is dan eender welk ander biertype, maar ook dat het authentieker is dan veel hedendaagse bieren en traditioneler dan men wil toegeven. Waarom er dan toch zo veel mensen pils afbranden was mij lang een raadsel, maar ik ben er nu uit: het is pure hoewel volgens mij misplaatste emotie.
Die emotie komt voort uit de dominante positie die pils heeft: 9 op de 10 biertjes wereldwijd zijn pilsjes. Wil jij je graag profileren als anders dan anderen, dan zet je je af tegen die massa en haar producten. Zeker bij bier kun je dan meteen claimen dat jouw smaakstijl beter is dan die van de anderen. Nu is het inderdaad zo dat vele pilseners grofweg hetzelfde smaken en geen smaakuitschieters hebben. Maar wees eerlijk: de meeste tripels smaken ook grofweg hetzelfde, net zoals de witbieren, stouts en India Pale Ales. Zeggen dat pils geen smaak heeft is bewijs van vooringenomenheid want pils zit vol met smaak – je hoeft het alleen niet lekker te vinden. Zeggen dat pils geen smaakvariëteit heeft is bewijs van onkunde: zet een Noord-Duits pils naast een Nederlands, Tsjechisch, Amerikaans en een Oostenrijks pils en me dunkt dat je de schellen van de ogen vallen. Emotie kan blind maken.
Ook komt die emotie voort uit het feit dat de snel opkomende pils brouwerijen honderden concurrenten van de markt joegen: wat ging daar niet een traditie verloren zeg! Is er nou niemand die bedenkt dat wat er uit de ketels van die brouwerijen kwam hoogstwaarschijnlijk ondrinkbaar was? Goed, dat gaat misschien ook wat ver, maar de geestdrift waarmee wereldwijd de bierdrinker zich op pilsener stortte geeft wel aan dat ze aan iets anders toe waren dan wat er was, en niet zo’n beetje ook. De entree van pilsener bier betekende een kwaliteitsstap vooruit van ongekende grootte – waarvan uiteindelijk ook brouwers van andere bierstijlen de zoete vruchten van hebben geplukt.
Het is grotendeels aan de pils brouwers zelf te wijten dat hun product zich in een glijvlucht bevindt. Ze zijn door schaalvergroting emotieloze marketingmachines geworden waarbij het product niet meer centraal staat en van hun klanten begrijpen ze ook niet veel meer. Misschien, als ze weer eens zouden uitleggen met hoeveel passie en moeite zij steeds weer een kwaliteitsproduct weten te leveren, kunnen ze nog iets van hun verloren klantenbinding herwinnen. Maar de bierdrinker van vandaag is op zoek naar andere smaken dan die van pils. Niet naar betere smaken, of smaak op zich, maar naar andere smaak.
In Amerika hebben vele ‘craft brewers’ al lang de handschoen van Marcel Plaatsman opgenomen en zij brouwen fenomenale pilseners, naast al hun andere lekkers. Sam Adams en Brooklyn Lager zijn reusachtige merken geworden, maar ook Lagunitas, Sierra Nevada, Anchor Brewing en Dogfish Head brouwen smaakvolle pilseners. De nieuwste lichting StiBON Bier Sommeliers hebben zeker in Oostenrijk genieten van Trumer Hopfenspiel, een groenhop pilsener dat menig Session IPA als een bang hondje met de staart tussen de benen de kelder in jaagt. Probeer deze bieren eens, en zeg me dan nog eens dat pils een inferieure biersoort is, smakeloos bocht of commerciële flauwekul.
september 14, 2015
Verkrijgbaarheid is alleen een groot probleem. Of het nu gaat om horeca of een bierwinkel.
september 14, 2015
Goed geschreven stuk, want bier is meer dan bier en geldt uiteraard voor Pilsener is meer Pilsener. Een leuke Lager uit een of ander tropisch land kan mij bekoren, ook is de smaak nogal mager. Een leuke Pilsener die ik nog nooit geproefd heb, beoordeel ik streng doch rechtvaardig op Ratebeer, om nooit meer te drinken of misschien toch nog een keertje.