Zomaar wat gedachten over de bierwereld: deel 1.

In mijn werk zie je nog eens wat, en hoor je nog eens wat. Niet altijd neem je de tijd om alles op je in te laten werken, dus dat doe ik nu maar eens. Zomaar wat gedachten en nutteloze weetjes over de bierwereld.

Een van de fascinerende ontwikkelingen van de laatste jaren is natuurlijk de enorme opkomst van kleine brouwerijen, die allerlei soorten bier brouwen – maar vrijwel geen pils. Zo had Nederland in 2006 negentig brouwerijen, waren het er in 2012 167 en dat aantal liep op tot 352 nu; er zijn 36 brouwerijen in oprichting (alle gegevens van Cambrinus.nl) – een explosieve toename dus. Tegelijkertijd loopt de bierconsumptie terug: in 2014 dronken we bijna 83 liter per persoon, terwijl dat in 2006 nog 96 liter was – en tien jaar daarvoor zelfs 110 liter per Nederlander! We zijn dus heel wat minder bier gaan drinken, zeg maar 325 miljoen liter per jaar (gemiddelde Nederlandse bevolking boven 18 jaar maal 27 liter).

De Grolsche bierbrouwerij in Enschede

De Grolsche bierbrouwerij in Enschede

Met de explosieve opkomst van ‘andere’ bieren moet het simpelweg ook betekenen dat er heel veel minder pils gedronken wordt. Laten we dat eens in een begrijpelijk perspectief plaatsen: de brouwcapaciteit van Grolsch is 320 miljoen liter. Zoveel brouwen ze niet, maar de jaarcapaciteit van die brouwerij in Enschede is wat wij de afgelopen twintig jaar minder aan bier zijn gaan drinken! De Grolsche Bierbrouwerij staat er dus, overdreven gesteld, voor de kat zijn staart.

Maar wat zegt het over die meer dan driehonderd nieuwe Nederlandse brouwerijen? Die ontlenen hun bestaan aan de verkoop van bier. Daar drinken we steeds minder van. Dat moet dus betekenen dat er in Nederland nog veel minder pils dan die ‘verloren’ 325 miljoen liter wordt gedronken – maar hoeveel minder? Met andere woorden, hoeveel bier maken die kleine brouwerijen precies? het ijHet is lastig daar echte getallen over te vinden, dus laten we eens wat gokken. Er zijn eigenlijk maar drie ‘grote kleintjes’: Texels, Jopen en ’t IJ. Ik gok dat die gezamenlijk rond 7 miljoen liter brouwen. Dan is er De Molen, die rond 1 miljoen liter maakt – het overgrote deel der brouwers doet significant minder. Gerenommeerde namen doen tussen de 100.000 en 300.000 liter per jaar, de meerderheid haalt de 100.000 liter niet eens. Een gemiddelde van 50.000 liter lijkt realistisch en je moet wat. Dat betekent: 340 brouwers maal 50.000 liter, maakt 17 miljoen liter. Dat zou dus betekenen dat 344 brouwerijen in Nederland samen 25 miljoen liter bier brouwen: gemiddeld ruim 72.500 liter per jaar.

Een van de Heineken afvullijnen in Zoeterwoude

Een van de Heineken afvullijnen in Zoeterwoude

Brouwers rekenen in hectoliters, ofwel eenheden van 100 liter. Heineken produceert wereldwijd rond de 200 miljoen hectoliter bier, ofwel 20.000.000.000 (20 miljard) liter. Net zoals iedere industrie kent ook de brouwer ‘afval en uitval’: beperken wij ons tot de uitval, zoals het morsen bij het afvullen op fles en dergelijke, en aangenomen dat Heineken heel efficiënt werkt waardoor zij slechts een tienduizendste ‘uitval’ heeft, dan nog hebben we het over 2 miljoen liter. Twintigduizend hectoliter – zeg de jaarproductie van Brouwerij ’t IJ. Of, als we het gemiddelde even aanhouden: Heineken vermorst jaarlijks op haar afvullijnen bijna even veel bier als 28 kleine Nederlandse brouwerijen gezamenlijk brouwen.

grolsch bottellijnLaatste gedachte voor vandaag: aangezien die brouwerij in Enschede er in theorie voor joker staat, opent dat dan geen lollige perspectieven? Per slot van rekening kan die brouwerij per jaar brouwen wat de ‘kleine’ Nederlandse brouwers momenteel in dertien jaar doen. Omgekeerd, met het huidig gemiddelde zou je er meer dan 4.000 brouwers hun ‘eigen’ bieren kunnen laten brouwen. Wat ik maar wil zeggen, en dan ga ik weer liggen met een koud compresje: er is meer dan genoeg ruimte voor groei op de Nederlandse markt.

1 Comment
  • Martin
    januari 12, 2016

    Getallen! Heerlijk! Toch ben ik bang dat je zwaar aan de hoge kant zit. Van die 350 Nederlandse brouwerijen produceren er minstens 50, misschien wel 100, niets. Geen druppel. Ze zijn nog aan het opstarten, ze zijn aan het afbouwen of ze zijn nooit begonnen. Misschien moet je bij die drie grotere kleine nog de Leckere optellen met een hl of 10.000 maar de resterende 300 brouwt echt niet gemiddeld 500 hl. Bij lange na niet. Een stuk of 10 zal tussen de 500 en 1000 hl brouwen maar die andere 290 zitten allemaal onder de 100 hl! Neem bijvoorbeeld het mateloos populaire kutbier. Als ik het goed bijgehouden heb, is dit nu driemaal gebrouwen bij De Drie Horne. Dat zijn 21 hectoliters. 21!

    Ik wil maar zeggen: de kleintjes zijn echt nog kleintjes. En dat we niets te zoeken hebben in de pilsinstallaties van Grolsch, dat begrijp jij ook wel. Of zou de 10 hl proefinstallatie nog steeds zo parmant midden in de Boekelose brouwerij staan?

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *